Bodemonderzoek 2010
Op initiatief van de toenmalig provinciaal archeoloog Prof. Dr. Henny Groenendijk is in samenwerking met de stichting Bezoekerscentrum Klooster Yesse in 2010 een participatieproject uitgevoerd. Samen met de buurtbewoners zijn de meest kansrijke plekken bepaald om proefsleuven te graven. Archeologisch bureau RAAP voerde het onderzoek uit. Doel was primair het bepalen van de locatie van kloostergebouwen.
Blootgelegd
Een zogenoemde ‘slempsleuf’ is een gegraven en daarna met zand opgevulde sleuf, een grondverbetering onder de stenen fundamenten. Zo'n vlijlaag is hier te zien als (lichtgeel) zandbed. Op de foto een deel van een kerkmuur.
Graafwerk
Graafwerk in juli en november van 2010 heeft verrassende ontdekkingen opgeleverd! Hoewel gezocht werd naar feitelijke fundamenten, werden deze niet gevonden. Wel werd een doorsnede van de bodem aangelegd die een mooie weergave geeft van de opbouw ervan door de eeuwen heen. Het klooster blijkt op een forse eslaag gebouwd te zijn, maar ook werd materiaal gevonden dat wijst op een vroegere bewoning, van zeker rond 800 NC.
Op een tweetal plekken werden volkomen onverwacht sporen van andere bebouwing gevonden. Bij een van deze sporen werden menselijke resten gevonden, naar zou blijken was minstens één van hen een man. (foto) Ten noordoosten van de vermeende kerk werd een grafveld aangetroffen.
Op een andere plek kwam, alweer onverwacht, een fundament van een kelder vrij. Waar in de rest van het terrein slechts een alom verbreide laag puin de bewoners plaagt, leek het toch mogelijk dat hier een heel klein stukje klooster gevonden was. Het archeologisch rapport gaf echter aan dat het fundament van ná de kloostertijd zou dateren.(foto)
De gracht is met een dwarssleuf verder onderzocht, hierbij werd een houten dakpan ontdekt. Een unieke vondst, naar zijn soort het derde exemplaar in Nederland! (foto’s) Bij het onderzoek naar de oorspronkelijke breedte van de kloostergracht werd ontdekt dat er aan de binnenzijde, parallel aan de gracht, nog een greppel liep. Deze diende waarschijnlijk als zoetwaterreservoir, voor het geval dat het zeewater tot aan Essen oprukte.
Bodemonderzoek 2016
In 2015 mocht de stichting een schenking ontvangen waarvoor op het terrein Essen 7 grondradaronderzoek werd uitgevoerd. Het resultaat liet tot ieders verrassing er geen twijfel over bestaan dat op dit erf het grootste deel van een clausuur heeft gestaan.
Een bijzonder onderzoek is uiitgevoerd door (toen nog) student Landschapsgeschiedenis Marnix Deterd Oude Weme. Naast zijn opdracht de vroegere meanders van de Hunze tussen het Zuidlaardermeer en de stad Groningen op te sporen in opdracht van de Stichting Het Groninger Landschap, wijdde hij zijn casestudy aan het corpusland van Yesse. zie voor info onder 'Publicaties'.
Later bodemonderzoek, vanaf 2017.
De aanwijzingen voor de plaats van de clausuur op de grondradar vormden aanleiding het GIA (Groninger Instituut voor Archeologie) te faciliteren om jaarlijks bodemonderzoek te laten doen door studenten. Dit heeft inmiddels tal van ontdekkingen en vondsten opgeleverd, waaraan voorlopig nog geen einde is gekomen.
Corona gooide het afgelopen jaar roet in het graafwerk en ook dit jaar zal dit niet volgens plan verlopen. Maar wie inzicht wil krijgen in (sommige) resultaten kan op facebook kijken op 'opgravingyesse', waar tijdens eerdere onderzoeken regelmatig de leuke dingen voor de mensen naar voren werden gebracht. Ook het Bezoekerscentrum klooster Yesse heeft een facbookpagina waarop bij gelegenheid nieuws wordt gemeld. studentenscripties over diverse onderwerpen staan onder 'Publicaties'.